با افزايش شديد دماي هوا در ماههاي گرم سال، گرمازدگي سلامت بسياري از افراد، بهويژه سالمندان، کودکان و کساني که در فضاي باز کار ميکنند، را تهديد ميکند. اما با رعايت نکات ساده و تغذيه مناسب، ميتوان بهطور موثر از گرمازدگي پيشگيري کرد.
گرمازدگي چيست و چرا بايد مراقب بود؟
گرمازدگي (Heatstroke) شديدترين نوع بيماري ناشي از گرما است که در آن دماي بدن به بيش از 40 درجه سانتيگراد ميرسد. علائم آن شامل سردرد، سرگيجه، تهوع، پوست خشک و داغ و تپش قلب است و در موارد حاد ممکن است منجر به بيهوشي شود. اين وضعيت نيازمند مداخله فوري پزشکي است.
نقش تغذيه در پيشگيري از گرمازدگي
تغذيه مناسب نقش بسيار مهمي در پيشگيري از گرمازدگي دارد. مصرف خوراکيهاي آبدار، خنک و سرشار از الکتروليت، مانند هندوانه و خيار، کمک ميکند بدن هيدراته بماند و دماي آن متعادل شود. همچنين مصرف ماست کمچرب، منبع خوب پروبيوتيکها و الکتروليتها مانند پتاسيم و کلسيم است که به تعادل آب و املاح بدن کمک ميکند.
مرکباتي مانند پرتقال، ليمو و گريپفروت نيز با ويتامين C فراوان، سيستم ايمني بدن را تقويت کرده و به طراوت پوست کمک ميکنند. سبزيجات برگدار مانند کاهو، اسفناج و ريحان نيز منابع غني ويتامينها و مواد معدنياند که در تنظيم دماي بدن مؤثر هستند.
نوشيدنيهاي مناسب براي پيشگيري از گرمازدگي
آب ساده بهترين نوشيدني براي جلوگيري از کمآبي و پيشگيري از گرمازدگي است و بايد در طول روز به مقدار کافي مصرف شود. شربتهاي سنتي ايراني مثل خاکشير و تخم شربتي، به دليل خاصيت خنککنندگي، گزينههاي مناسبي در روزهاي گرم هستند.
دوغ خانگي بدون نمک، آب نارگيل و دمنوش نعناع خنک شده نيز به خاطر داشتن الکتروليت و خواص آرامبخش، کمک زيادي به حفظ تعادل آب و کاهش دماي بدن ميکنند. در عين حال، بايد از مصرف نوشيدنيهاي کافئيندار و نوشابههاي گازدار خودداري کرد چون باعث دفع آب از بدن ميشوند.
نکات کليدي براي نجات از گرمازدگي
مصرف وعدههاي غذايي سبک و پرهيز از غذاهاي چرب و پرادويه
اجتناب از حضور در فضاي باز در ساعات اوج گرما (12 تا 16)
استفاده از لباسهاي نخي و رنگ روشن
نوشيدن مايعات به ميزان کافي در طول روز
با رعايت اين نکات ساده تغذيهاي و سبک زندگي، ميتوان به خوبي از گرمازدگي پيشگيري کرد و سلامت بدن را در تابستان حفظ نمود. اطلاعرساني و آموزش عمومي در اين زمينه نقش مهمي در کاهش خطرات ناشي از گرما دارد.